SỐ: 249 - tác giả LÊ VẤN

MỸ THUẬT ĐẮK LẮK

NHÌN TỪ HỘI THẢO MỸ THUẬT

NAM MIỀN TRUNG VÀ TÂY NGUYÊN

Trong 2 ngày 13 và 14 tháng 4 năm 2013, tại Quy Nhơn, Hội Mỹ thuật Việt Nam đã tổ chức Hội nghị – Hội thảo Mỹ thuật Nam miền Trung và Tây Nguyên lần thứ I. Nhiều tham luận tổng kết, đánh giá, trao đổi về quá trình phát triển của mỹ thuật Đắk Lắk đã được đề cập trong một số tham luận đánh giá về hoạt động mỹ thuật chung của cả khu vực.

Đắk Lắk là địa phương sớm có những hoạt động của Hội Mỹ thuật Việt Nam: “Tháng 3 năm 1975, đoàn họa sĩ 6 người của Hội Mỹ thuật Việt Nam gồm Trần Văn Cẩn, Nguyễn Văn Ký, Huỳnh Văn Thuận, Hoàng Minh Hằng, Tạ Diệu Hương, Lê Văn Tài đã theo đường Trường Sơn vào đến Buôn Ma Thuột ngay sau những ngày mới giải phóng. Theo thư của họa sĩ Nguyễn Văn Tỵ: “… Chúng tôi tới Buôn Ma Thuột ngày 15 tháng 4, từ đó đến nay vẫn ở thị xã và gần thị xã thôi, không xuống được các huyện vì không có xe. Từ 15 – 30 tháng 4, chúng tôi có giúp Ty thông tin tổ chức ngày 1 tháng 5 để chào mừng thắng lớn của toàn khu V. Bọn tôi vẽ được chân dung Bác Hồ cao 3m và hai tranh cổ động khổ 4x8m và 4x6m. Lễ đài huy hoàng, cán bộ đi qua có nói là dự lễ mít tinh chiến thắng ở Huế – Đà Nẵng mà chưa thấy ở đâu to và đẹp như ở Buôn Ma Thuột”. (Trích tham luận cua họa sĩ Trần Khánh Chương – Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam).

Đắk Lắk cũng là địa phương có nhiều quan tâm đến hoạt động triển lãm mỹ thuật của Hội Mỹ thuật Việt Nam: “Trong 17 triển lãm mỹ thuật khu vực, từ năm 1996 đến năm 2012, đến nay đã có 8/9 tỉnh thành đăng cai tổ chức triển lãm trong đó: 03 tỉnh đăng cai tổ chức 03 lần, đó là tỉnh Đắk Lắk vào các năm 1998, 2004 và 2010.

Về lực lượng sáng tác: Cho đến hết năm 2012, theo số liệu từ các hội văn học nghệ thuật các tỉnh, thành thuộc khu vực Nam miền Trung và Tây Nguyên thì tổng số Hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam và các hội, chi hội thuộc hội văn học nghệ thuật địa phương có 268 hội viên đang sinh hoạt, trong đó có 83 hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam và 185 hội viên Hội Mỹ thuật địa phương. Đắk Lắk có 5 hội viên của Hội mỹ thuật Việt Nam và 15 hội viên của địa phương.

Đắk Lắk là tỉnh có số lượng hội viên mỹ thuật không nhiều nhưng là tỉnh có số hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam đứng hàng thứ 4 trên 9 tỉnh, đáng mừng là một tỉnh có hội viên trẻ dưới 35 tuổi và đáng tiếc là tỉnh không có hội viên nữ.

Về giải thưởng triển lãm mỹ thuật khu vực Nam miền Trung và Tây Nguyên:

Từ năm 1993, nhà nước bắt đầu cấp kinh phí cho các hội để xét tặng giải thưởng hàng năm cho các tác phẩm xuất sắc. Hội MTVN đã tổ chức xét giải thông qua các tác phẩm gửi về Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh trong các năm 1993, 1994, riêng năm 1995, đã tổ chức thêm triển lãm khu vực miền Trung (bao gồm Bắc miền Trung và Nam miền Trung và Tây Nguyên). Trong 3 năm đó, Hội chỉ xét tặng giải thưởng Hội MTVN bao gồm giải Nhất, giải Nhì, giải Ba và giải Khuyến khích. Khu vực Nam miền Trung và Tây Nguyên có 3 tác giả đã được tặng giải thưởng đó là: Lê Văn Trí (giải Nhì – 1996), Bùi Văn Quang và Lê Bá Điều (giải Khuyến khích). Từ 1996 – 2006, có 6 giải thưởng, trong đó có 2 giải Nhì và 4 giải Ba, trong đó họa sĩ Lê Văn Trí (Khánh Hòa) – Nhì 1995, Nhì 1999, Ba 1997; Nguyễn Thị Dư Dư (Đà Nẵng) – Ba 2000; Đàm Đăng Lại (Đắk Lắk) – Ba 2004; Võ Thủ Đức (Khánh Hòa) – Ba 2005.

Để tập hợp đông đảo các tác giả tham gia giải hàng năm của Hội, sau triển lãm mỹ thuật Nam miền Trung năm 1995, từ năm 1996, Hội Mỹ thuật Việt Nam đã tiến hành chấm giải thưởng trên cơ sở 8 triển lãm Mỹ thuật khu vực vào tháng 11 hàng năm (vào thời kỳ này thời tiết không thuận lợi), sau đó đã chuyển về tháng 8 để kết hợp chào mừng hai ngày lễ lớn kỷ niệm CMT8 và Quốc khánh 2.9. Tại triển lãm mỹ thuật khu vực, Hội chọn xét tặng giải Nhất, Nhì, Ba và Tặng thưởng, trên cơ sở đó, Hội đồng nghệ thuật giới thiệu tác phẩm dự giải thưởng Hội MTVN hàng năm. Tác phẩm được tặng giải thưởng Hội MTVN thì tác giả đó không nhận giải thưởng khu vực. Thời gian đầu, giải thưởng khu vực được chia thành giải A, B, C và Tặng thưởng.

Qua 17 lần tổ chức triển lãm mỹ thuật, các hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam ở khu vực Nam miền Trung và Tây Nguyên đã giành được 113 giải thưởng, trong đó: 03 A, 14 B, 26 C và 70 Tặng thưởng, đã có 46 Hội viên trong khu vực được tặng giải.

“Có thể kể tới một số tác giả được giải thưởng như: Lê Vấn 09 giải, Bùi Văn Quang 07 giải; Lê Hùng 06 giải; Nguyễn Trọng Dũng; Phan Thị Lan Hương, Nguyễn Quang Tuyến, Nguyễn Chơn Hiền mỗi tác giả 05 giải; Vũ Dương, Tường Vinh, Hồ Thị Xuân Thu mỗi tác giả 04 giải; Lê Văn Trí 03 giải; Đoàn Xuân Hùng, Y Nhi Ksor, Hồ Thu, Lê Văn Duy, Thanh Hồ, Hồ ĐÌnh Nam Kha mỗi tác giả 03 giải; Trần Anh Vinh, Nguyễn Thượng Hỷ, Trần Nhơ, Nguyễn Văn Nhâm, Nguyễn Huy Lộc, Nguyễn Đình Khánh, Lê Duy Hồng, Hồ Minh Quân, Bùi Nam, Phạm Văn Vết, Trần Quyết Thắng, Trần Văn Binh mỗi tác giả 02 giải; Nguyễn Thanh Tùng, Nguyễn Viết Huy, Ngô Thái Bình, Tôn Thất Việt, Hoàng Đặng, Nguyễn Duy Ninh, Nguyễn Liêu, Trần Hà, Nguyễn Ngọc Aån, Lê Công Dũng, Hồ Văn Hậu mỗi tác giả 01 giải. Như vậy 9 tỉnh trong khu vực đều có tác giả nhận được giải thưởng”.

Từ năm 1945 đến nay có 17 kỳ triển lãm mỹ thuật toàn quốc vào các năm 1945, 1946, 1954, 1955, 1958, 1960, 1962, 1975, 1976, 1980 và từ đó tới nay các triển lãm cách nhau 5 năm một lần. Các họa sĩ Nam miền Trung – Tây Nguyên đoạt 16 giải thưởng, trong đó Đắk Lắk có 2 tác giả (Lê Vấn và Hồ Hậu).

Ngoài giải thưởng triển lãm mỹ thuật toàn quốc, triển lãm mỹ thuật hàng năm của Hội Mỹ thuật Việt Nam, một số hội viên còn được giải thưởng của LH VHNT Việt Nam, giải VHNT Chư Yang Sin, giải Biểu trưng tỉnh Đắk Lắk, các giải thưởng của Hội văn học nghệ thuật Đắk Lắk.