SỐ: 249 - tác giả MAYA ANGELOU

             

 Maya Angelou, tên thật là Marguerite Ann Johnson, sinh năm 1928 tại Saint Louis, Missouri. Bà là một trong những phụ nữ da đen nổi tiếng nhất ở Mỹ như một nhà thơ và người viết tự truyện, một nhà đấu tranh cho xã hội, một vũ công, diễn viên, nhà làm phim, kịch tác gia và đạo diễn.Tên tuổi văn chương của bà nổi lên với bộ sách tự truyện gồm 6 cuốn, trong đó, cuốn I Know Why the Caged Bird Sings (Tôi biết tại sao con chim nhốt trong lồng vẫn hót, 1970), tập trung vào 17 năm đầu tiên của cuộc sống của bà, đã được đề nghị trao giải thưởng National Book Award. Tập thơ Just Give Me a Cool Drink of Water 'Fore I Diiie (Hãy cho tôi uống một ly nước mát trước khi tôi chết, 1971) đã đề nghị trao giải thưởng Pulitzer. Năm 2000, bà được trao tặng huy chương cao quý Presidential Medal of Arts. Năm 2008, bà nhận huy chương Lincoln Medal. Bà cũng đã đoạt 3 giải Grammy Awards.

Bà đã cộng tác trong phong trào đấu tranh bình đẳng màu da cùng với mục sư Martin Luther King, Jr. Bà đã được vinh dự đọc thơ trong lễ đăng quang Tổng thống John F. Kennedy năm 1961, và lễ đăng quang Tổng thống Bill Clinton năm 1993.

Maya Angelou từng là Giáo sư tại Wake Forest University ở Winston-Salem, North Carolina, và là người đầu tiên được phong danh hiệu Reynolds Professorship of American Studies. Cho đến nay, bà đã được trao tặng hơn 30 bằng tiến sĩ danh dự từ các trường đại học ở Mỹ và nhiều nước khác trên thế giới.

Sau đây là một số bài thơ của Maya Angelou do nhà Lê Vĩnh Tài dịch từ nguyên bản tiếng Anh.

Khi anh đến

khi anh đến với em, không mời anh cũng đến

vẫy em

vào những căn phòng

kỷ niệm đã vùi thật lâu

anh đã cho em, như cho một đứa trẻ con, căn gác xép

cất đầy đồ chơi thầm kín

nhưng sưu tập của hai ta quá ít

những báu vật đồ chơi là nụ hôn lén lút

những món quý đồ chơi là tình yêu thế chấp

trong rương hòm đồ chơi toàn những lời thì thào, bí mật

em bật khóc

khóc cho

em.

Người phụ nữ phi thường

những người phụ nữ đẹp thường hay tự hỏi

đâu là bí mật của tôi

tôi không dễ thương hay có ba vòng đo của người mẫu

nên khi tôi bắt đầu nói với họ

họ cứ nghĩ rằng tôi nói dối

tôi nói

đó chỉ là những điều trong tầm tay của tôi

vòng hông của tôi, bước chân đong đưa của tôi

cái bĩu môi của tôi

tôi là một người phụ nữ

phi thường

người phụ nữ phi thường đó

là tôi

tôi bước vào một căn phòng

và đến gần người đàn ông

những anh chàng đang đứng hoặc

đã khuỵu gối xuống

họ cứ vây quanh tôi

như đàn ong thấy mật

tôi nói

ánh mắt tôi nồng nàn như lửa

và hàm răng tôi cười như toả nắng

sự đong đưa của vòng eo

niềm vui trong mỗi bước chân tôi

làm họ nghiêng ngả

tôi là một người phụ nữ

phi thường

người phụ nữ phi thường đó

là tôi

những người đàn ông ấy đã tự hỏi mình

họ tìm thấy gì ở tôi

họ cố gắng thảm hại nhưng không sao biết được

những bí ẩn của tôi

dù tôi cũng cố gắng chỉ cho họ

họ vẫn không thể thấy

tôi nói

nó ở trong cái ưỡn lưng tinh nghịch của tôi

như mặt trời trong nụ cười

sự bềnh bồng của hai bầu ngực

vẻ dịu dàng trong phong thái

của tôi

tôi là một người phụ nữ

phi thường

người phụ nữ phi thường đó

là tôi

bây giờ bạn hiểu

chỉ cần đầu của tôi tại sao không phải cúi

tôi không đong đưa hay nhún nhảy

hay cố nói thật lớn

khi bạn nhìn thấy tôi đi qua

nó làm bạn tự hào

tôi nói

mỗi một cái bén gót của tôi

hay lọn tóc xoăn buông thả của tôi

lòng bàn tay ấm mồ hôi của tôi

làm những người đàn ông phát sốt

bởi vì tôi là một người phụ nữ

phi thường

người phụ nữ phi thường đó

là tôi

                                                                   LÊ VĨNH TÀI dịch